Met de komst van de Aanpassingswet Zorg en Dwang, die vorig jaar bij de Tweede Kamer werd ingediend, heeft de orthopedagoog-generalist een plek gekregen in het BIG-register. ‘De meest directe reden daarvoor lijkt te zijn dat de uitvoering van de nieuwe wet Zorg en Dwang vroeg om de betrokkenheid en oordeelsvorming van een meer direct, intensief betrokken deskundige bij dwangsituaties in de zorg. ‘Daarnaast is er bij de praktijkinstellingen een duidelijke behoefte aan goed gekwalificeerde orthopedagoog-generalisten die als regiebehandelaar kunnen optreden.’
‘Orthopedagoog-generalist is absolute meerwaarde voor organisaties’
Interview met Katrien van de Vijfeijken
De orthopedagoog-generalist (OG) is sinds dit jaar opgenomen als registerberoep in de Wet BIG. Met trots kunnen we melden dat de visitatiecommissie begin mei een positief advies heeft uitgesproken over de Stichting PDO-GGZ Leiden/Rotterdam en de Stichting PDBO-Randstad, die samen de OG-opleiding aanbieden met de RINO Groep als uitvoerende organisatie.
Waarom is de opname van de OG als registerberoep in de Wet BIG een belangrijke stap voor het beroep? En wat betekent deze ontwikkeling voor de (vernieuwde) opleiding? Hoofdopleider Katrien van de Vijfeijken geeft een vooruitblik.
'Het gaat om opleiden tot een veelzijdige professional in opvoeding en ontwikkeling'
Katrien van de Vijfeijken
Opvoeding en ontwikkeling
Volgens de hoofdopleider, zelf BIG-geregistreerd klinisch psycholoog, psychotherapeut en orthopedagoog-generalist, is de opname van de OG in het BIG-register een wettelijke verankering en een formele erkenning voor datgene wat de opleiding OG al jarenlang deed. ‘Het gaat om opleiden tot een veelzijdige professional in opvoeding en ontwikkeling.''De orthopedagoog-generalist heeft oog en oor voor alle relevante betrokkenen op micro-, meso- en macroniveau, maar ook voor datgene wat er tussen die niveaus gebeurt. In die zin is het een verbinder die goed in staat is om over de schotten heen te kijken. We leiden mensen op om een uitgesproken integrale benaderingswijze te hebben vanuit het cliëntsysteem; een absolute meerwaarde voor zorginstellingen.’
Wat de orthopedagoog-generalist bijzonder maakt, is dat iemand in deze rol denkt en handelt vanuit de context, vertelt Van de Vijfeijken. ‘De orthopedagoog-generalist betrekt altijd de opvoedingscontext als geheel: de opvoeders of verzorgers en mogelijk andere personen uit de leefomgeving van de cliënt, zoals uit het gezin, onderwijs, buurt of leefgroep. De orthopedagoog-generalist is niet alleen gericht op het individu dat zich anders ontwikkelt, maar kijkt ook hoe hij ervoor kan zorgen dat dit kind of deze volwassene zich binnen, en met behulp van, die context optimaal kan ontwikkelen. De orthopedagoog-generalist is daarnaast gericht op ketenrelaties en ketensamenwerking, en kan daarin een coördinerende rol op zich nemen.’
'De orthopedagoog-generalist betrekt altijd de opvoedingscontext als geheel.'
Katrien van de Vijfeijken
Context
Wat de orthopedagoog-generalist bijzonder maakt, is dat iemand in deze rol denkt en handelt vanuit de context, vertelt Van de Vijfeijken. ‘De orthopedagoog-generalist betrekt altijd de opvoedingscontext als geheel: de opvoeders of verzorgers en mogelijk andere personen uit de leefomgeving van de cliënt, zoals uit het gezin, onderwijs, buurt of leefgroep.''De orthopedagoog-generalist is niet alleen gericht op het individu dat zich anders ontwikkelt, maar kijkt ook hoe hij ervoor kan zorgen dat dit kind of deze volwassene zich binnen, en met behulp van, die context optimaal kan ontwikkelen. De orthopedagoog-generalist is daarnaast gericht op ketenrelaties en ketensamenwerking, en kan daarin een coördinerende rol op zich nemen.’
Vernieuwde opleiding
Nu de toetreding tot het BIG-register voor de orthopedagoog-generalist rond is, is het ook tijd om een frisse wind door de opleiding te laten waaien. Van de Vijfeijken vindt vooral de aansluiting op de kennisbehoefte van de praktijk van belang. ‘Ons werkveld is altijd in beweging. We houden daarom goed contact met de praktijkinstellingen, om in de opleiding in te spelen op maatschappelijke en politieke ontwikkelingen. Door ons contact met kennisinstellingen als universiteiten blijven we bij in de meest actuele kennis. Ook zijn onze docenten vaak deels verbonden aan een universiteit; de opleiding is dus een plek waar wetenschap en praktijk elkaar ontmoeten.’
Belang van de cliënt
Als het aan de hoofdopleider ligt, wordt de vernieuwde opleiding tot orthopedagoog-generalist een gerespecteerde opleiding die dynamisch en pro-actief anticipeert op ontwikkelingen in het vakgebied in zowel het werkveld als de wetenschap. ‘Het moet een belangrijke weg worden waarlangs kennis het veld gaat doordringen. Ook hoop ik dat we professionals opleiden die zelf een stem hebben in het omschrijven van uitdagende vraagstukken in hun vakgebied. OG’ers die een plek opeisen en waardig zijn bij het zoeken naar antwoorden en oplossingen, samen met anderen. Daar ligt het grote en werkelijke belang van cliënten, daar doen we het voor.’