Liberman modules

De Liberman modules bieden cliënten met een ernstige psychiatrische stoornis de mogelijkheid op een systematische manier vaardigheden op uiteenlopende levensterreinen te leren. Het stelt hen zo in staat hun zelfstandigheid te vergroten. Hierdoor wordt de basis gelegd voor sociale reïntegratie.

De Liberman modules zijn gericht op het leren van praktische en sociale vaardigheden en behandelen ieder een afgerond onderwerp. Bij de opbouw van de modules is gebruik gemaakt van de expertise uit de gedragstherapie, de leertheorie en de psycho-educatie.

De volgende modules zijn beschikbaar:

De modules, die doorgaans en bij voorkeur in groepsverband worden aangeboden, zijn bedoeld voor mensen met ernstige psychiatrische stoornissen, zoals schizofrenie, maar zijn ook toepasbaar voor mensen met een verstandelijke beperking of mensen met persoonlijkheidsstoornissen. Het trainingsprogramma richt zich zowel op mensen met langdurige aandoeningen als op mensen die herstellen van een eerste psychotische episode.

De modules zijn voor de hulpverlener, na enige training, goed te gebruiken en voor de cliënt doorgaans gemakkelijk en met genoegen te volgen. De modules laten zich goed integreren in bestaande zorgprogramma’s. Door de heldere opzet is het mogelijk om na een korte training met de modules aan de slag te gaan. Voor minder ervaren hulpverleners worden extra trainingsmogelijkheden aangeboden.

Om met de modules te kunnen werken, bieden we voor elke module een één- of tweedaagse training. Deelnemers ontvangen na afloop een certificaat.

We adviseren om voor elke nieuwe module die je wilt gaan geven opnieuw een training bij ons te volgen. Hoewel de principes en werkwijze voor elke module hetzelfde zijn, blijkt dat het volgen van een training per module een meerwaarde heeft omdat hiermee ook de trainersvaardigheden worden versterkt. Ook adviseren we om na een gevolgde training, en in de loop van de uitvoering van een training met cliënten, een praktijkoefendag te volgen om trainersvaardigheden verder aan te scherpen.

Certificering als train de trainer

Het doel van het certificeringstraject is hulpverleners in staat te stellen op gekwalificeerd niveau met de Liberman modules te werken en collega's binnen de eigen organisatie op te leiden en te coachen (train de trainer).

Voorwaarden voor deelname:

  • Je hebt minimaal twee module-trainingen, zoals hierboven vermeld, gevolgd.
  • Je werkt met de modules in de praktijk.
Om je verder te kwalificeren als train de trainer moet je de volgende kwaliteitsverhogende en toetsende onderdelen volgen:

Praktijk-oefendag
Belangrijke technieken en vaardigheden die nodig zijn voor het goed uitvoeren van de modules worden uitgebreider geoefend.

TCBS-dag
Een dag theorie waarin de Trainers Competentie BeoordelingsSchaal (TCBS), een instrument waarmee de kwaliteit van de trainingen bewaakt kan worden, wordt uitgelegd en ingezet in coachingsoefeningen. Daarnaast worden leertheoretische en gedragstherapeutische principes en enige basisdidactische en coachingsvaardigheden behandeld.

Een kennistoets en een praktijktoets
De kennistoets is een schriftelijke toets over de basisprincipes van het Liberman-programma. De praktijktoets is een toets van de trainingsvaardigheden in de praktijk, die aan de hand van de TCBS met behulp van een video-opname wordt afgenomen.

Is het langer dan 5 jaar geleden dat je trainingen bij ons hebt gevolgd (module-trainingen, PE-training of praktijkoefendagen) wanneer je aan de certificering als train de trainer begint, vragen wij je een extra praktijkoefendag te volgen om jouw kennis en vaardigheden als trainer op te frissen alvorens je aan het traject kunt deelnemen.

Deelnemers ontvangen na afloop een certificaat en worden geregistreerd als train de trainer Liberman. Zie ook de lijst met train de trainers.

Behouden van certificering

Om gecertificeerd train de trainer Liberman te blijven, dien je minimaal eenmaal per jaar een terugkomdag voor gecertificeerde Liberman trainers te worden gevolgd.

Certificering docent Liberman

Train de trainers die de ambitie hebben om ook buiten de eigen instelling hulpverleners op te leiden en te coachen, kunnen in aanmerking komen voor het traject tot docent Liberman. Zij kunnen hiervoor contact opnemen met hoofddocent Liberman modules, drs. Helma Blankman.

Aan dit traject zijn geen kosten verbonden.

Marij van der Aalst, GGZ Eindhoven

Floor Backus, Mensana

Yvonne Beerkens, Vincent van Gogh instituut

Harmke van der Bijl, GGZ Drenthe

Kai van der Bijl, Pro Persona

Famke Breeuwer, Mensana

Jaap Brouwer, Leger des Heils

Sylvia Coppens, Iriszorg

Eugene Deen, Penitentiaire Inrichting Vught

Erna Elbers, Leger des Heils

Josephine van Els, Mensana

José Fleuren, Mensana

Kim Gerrits, Pro Persona

Genevieve Goedhard, Mensana

Riet Golsteijn, FPI De Rooyse Wissel

Jacqueline Gommans, Pro Persona

René Groothedde, Leger des Heils

Pamela Gumbs, Hospital Aruba Polikliniek Kinder- en Jeugdpsychiatrie

Elles van der Hoeven, Penitentiair Psychiatrisch Centrum Zwolle

Ronald Hoogerbrugge, De Gelderse Roos

Brigitte Hoppema, De Kijvelanden

Mayke IJland-Peppelenbosch, GGnet Warnsveld

Janneke de Jong, Penitentiaire Inrichting Vught

Greet de Jonge, Dr. S. van Mesdagkliniek

Margreet Kamp, Pro Persona

Ans Klaver, Pompekliniek

Hans Kolkman, GGNet Warnsveld

Gerrit Kuiper, Dr. S. van Mesdagkliniek

Monique Kunz, Hospital Aruba Polikliniek Kinder- en Jeugdpsychiatrie

Lucinda van de Leest, Penitentiaire Inrichting Vught

Pauline Linskens, FPI De Rooyse Wissel

Wim Maaskant, Leger des Heils

Linda Maessen, Stichting Dichterbij

Elvy Martodikromo, Arkin Suriname

Laura Mazzei, Iriszorg

Tedor Meselaar, Penitentiaire Inrichting Vught

Nadia van Moorst, Spatie

Jakelien Nabuurs, Mensana

Victor Niks, Meerkanten

Emmylou den Ouden, Tactus Verslavingszorg

Mildred Pinas, Arkin Suriname

Trijnie Rozema, GGZ Drenthe

Mirjan van de Rijt, FPC De Rooyse Wissel

Kim Roels, Hospital Aruba Polikliniek Kinder- en Jeugdpsychiatrie

Marijn Rümke, Arkin

Cassandra Schmidt, Hospital Aruba Polikliniek Kinder- en Jeugdpsychiatrie

Ellen Scholten, Penitentiaire Inrichting Vught

Manushka Sedney-Omanette, Arkin Suriname

Bauke Sijtsma, Leger des Heils

Romeo Soekhai, Arkin Suriname

Jolanda Spanjers, Mediant

Birgit Sporken, Mensana

Coby Thijssen, GGZ Noord- en Midden-Limburg

Rob Toonen, Penitentiaire Inrichting Vught

Riet Verkoelen, Mensana

Astrid de Visser-Smeyers, Emergis

Anouk van der Wal, Tactus Verslavingszorg

Leone van der Wal, De Kijvelanden FPC

Charlotte Wegdam, FPC Oldekotte

Mayke Willems, Pro Persona

Frank Wintraecken, RIBW Heuvelland en Maasvallei

Siebretta Zijlstra, Espria - GGZ Drenthe

Naast de certificering van trainers en train de trainers bestaat er ook voor instellingen de mogelijkheid om zich te laten certificeren als kwalitatief goed instituut op het gebied van het aanbieden van Liberman trainingen. Instellingen ontvangen hiervoor een certificaat dat is ondertekend door professor R.P. Liberman en de hoofdopleider Liberman in Nederland, drs. Helma Blankman. Gecertificeerde instellingen mogen de certificering op hun eigen website en in folders vermelden en de certificering wordt tevens op deze website vermeld.

Kwaliteitseisen

Instellingen die zich willen laten certificeren dienen aan de volgende eisen te voldoen:

  • Er is een interne stuurgroep binnen de instelling waar minimaal een manager, een (hoofd)behandelaar, de coördinator Liberman en een train de trainer Liberman deel van uitmaken. Onder instelling verstaan we een eenheid van maximaal 250 werknemers. Als de instelling groter is, dienen er naar rato meerdere lokale stuurgroepen aanwezig te zijn.
  • De implementatiechecklist wordt twee keer per jaar binnen de interne stuurgroep besproken.
  • Er is een coördinator Liberman die in tijd en middelen is vrijgemaakt om de trainingen te coördineren.
  • Er zijn minimaal zes trainers binnen de instelling die met elkaar de trainingen verzorgen.
  • Er zijn minimaal twee train de trainers Liberman aanwezig binnen de instelling.
  • De Liberman modules worden gedurende het jaar actief ingezet ten behoeve van de cliënten. De Liberman modules zijn beschikbaar voor alle cliënten die hier baat bij hebben onafhankelijk van de setting, afdeling of het circuit waar zij verblijven. Dit geldt voor alle beschikbare modules.
  • De TCBS-lijst wordt minimaal één keer per jaar afgenomen bij elke trainer door een train de trainer (en besproken met de trainer). De continuïteit en de kwaliteit worden aan de hand van deze ingevulde TCBS-lijst minimaal twee keer per jaar besproken binnen de stuurgroep. De informatie wordt verwerkt in een verslag.
  • De Liberman modules maken deel uit c.q. zijn opgenomen in de zorgprogramma's/het behandelbeleid van de instelling.
Certificering

De certificeringsprocedure is als volgt:
  1. Een Liberman consultant van de RINO Groep heeft een gesprek met de stuurgroep aan de hand van vooraf door de afzonderlijke stuurgroepleden ingevulde implementatiechecklist. Tijdens dit gesprek worden de lijsten doorgenomen en samengevoegd tot een document. Daarnaast wordt de “Gebruikershandleiding implementatie” doorgenomen. De consultant geeft naar aanleiding van het doornemen van deze documenten een aantal adviezen ter verbetering van de kwaliteit van de implementatie en uitvoering van de Liberman modules.
  2. Na dit eerste gesprek volgt binnen zes maanden een audit door een consultant. Deze audit bestaat uit een gesprek waarin de resultaten naar aanleiding van de gegeven adviezen worden gepresenteerd en gedemonstreerd (documenten). Dit gebeurt weer in aanwezigheid van de stuurgroep. Daarnaast neemt de consultant een TCBS af bij een willekeurige trainer in een trainingssituatie. De audit wordt minimaal drie weken voor aanvang aangekondigd.
  3. Op basis van aangeleverde documenten en de audit op alle hierboven beschreven onderdelen, verstrekt de RINO Groep het certificaat 'Instelling en/of afdeling Liberman gecertificeerd'. Deze is twee jaar geldig.

Vernieuwing certificering

Eens per twee jaar kijken we samen met de instelling naar verbetermogelijkheden voor de gewenste continuïteit en kwaliteit. Daartoe wordt eens per twee jaar de implementatiechecklist opnieuw ingevuld binnen de stuurgroep in aanwezigheid van een consultant en wordt tegelijkertijd opnieuw een TCBS afgenomen bij een willekeurige trainer. Ook deze audit wordt minimaal drie weken van tevoren aangekondigd.

Kosten

Certificering: € 2.472 excl. btw
Vernieuwing: € 1.872 excl. btw

Gecertificeerde instellingen

Penitentiaire Inrichting Vught 
 
 
 

Na vele jaren ervaring met het gebruik van de Liberman modules in de praktijk blijkt dat veel instellingen moeite hebben met de implementatie en integratie van dit programma. Er blijkt soms een kloof te bestaan tussen de gewenste implementatiegraad en de daadwerkelijke implementatie.

Implementatieconsultancy op maat

Met het opleidingsprogramma hebben wij al een aanbod ontwikkeld om instellingen en hulpverleners te helpen de implementatie tot stand te brengen en te bevorderen. Echter, elke instelling kent specifieke vragen of problemen en heeft soms behoefte aan meer op maat gesneden hulp om de modules goed te integreren in bestaand hulpaanbod of binnen zorgprogramma's. Hiervoor is een werkwijze ontwikkeld, implementatieconsultancy genoemd, waarbij het wenselijke implementatieniveau van de opdrachtgevende instelling centraal staat.

Ervaren senior consultants begeleiden en adviseren u graag bij het succesvol implementeren van de Liberman modules naar een niveau dat door de opdrachtgevende instelling of afdeling wenselijk wordt geacht. Ook de meest recente ervaringen vanuit de gecontroleerde onderzoeksomgeving worden hierin meegenomen. De consultants zijn ervaren managers die met succes implementatietrajecten hebben ingevoerd en ondersteund binnen verschillende instellingen.

Implementatieondersteuning

Implementatieondersteuning is erop gericht om de nieuwe werkwijze zodanig in te bedden in uw organisatie dat blijvende toepassing mogelijk is. Jouw instelling krijgt adviezen bij het formuleren van organisatorische, financiële en structurele voorwaarden voor blijvende toepassing op langere termijn.
Aan de hand van de Liberman Implementatiechecklist® wordt consultatie geboden bij het implementatieproces van de module(s). Het gaat hierbij om praktische procesbegeleiding, waarbij gebruik wordt gemaakt van uitgebreide ervaring bij ggz- en forensische instellingen die dit proces eerder doorlopen hebben.

De ondersteuning binnen het traject is bestemd voor managers, behandelaars en (aspirant) train-de-trainers. De omvang per consult beslaat een dagdeel; het aantal consulten is afhankelijk van de behoeften en wensen die binnen jouw organisatie spelen.

Implementatiechecklist

Ter ondersteuning van de implementatie van de Liberman modules is een implementatiechecklist ontwikkeld, die voor de volgende doeleinden gebruikt kan worden:
  • Je kunt m.b.v. de kwantitatieve vragen de huidige implementatiegraad van de modules in uw instelling/afdeling nagaan.
  • Je kunt m.b.v. de kwalitatieve vragen een implementatieplan maken.
  • Je kunt de checklist gebruiken als een ‘diagnostisch instrument’ om eventuele implementatieproblemen te onderzoeken.
  • Je kunt de checklist gebruiken als onderdeel van het certificeringstraject van uw instelling.
Downloaden checklist

Kwaliteitscriteria

Voor de implementatie van de Liberman modules zijn minimale kwaliteitseisen geformuleerd. Het is de bedoeling om met deze kwaliteitscriteria instellingen te helpen hun implementatiedoelstellingen te formuleren en de toepassing en beschikbaarheid van de modules te optimaliseren.

Downloaden kwaliteitscriteria

 
 
 
Literatuur

Onderstaand vind je diverse artikelen met betrekking tot de Liberman modules.

2002: Nov - Psychiatric Services - Volume 53, Number 11:1377-1379

Teaching Persons With Severe Mental Disabilities to be Their Own Case Managers
Liberman RP, Kopelowicz A

2002: May - Psychiatric Services - Volume 53, Number 5:545-547

Training Persons With Schizophrenia in Illness Self-Management: A Randomized Controlled Trial in Japan
Anzai N, Yoneda S, Kumagai N, Nakamura Y, Ikebuchi E, Liberman RP

1999: Comprehensive Textbook of Psychiatry - 7th Edition:3218-3245

Psychiatric Rehabilitation
Liberman RP, Kopelowicz A, Smith TE

1999: Psychiatric Rehabilitation Skills - Volume 3, Number 2:246-267

Training Individuals with Schizophrenia to Manage Their Illness: Experiences from Germany and Switzerland
Schaub A, Liberman RP

1998: Aug - American Journal of Psychiatry - 155:1087-1091

Skills Training Versus Psychosocial Occupational Therapy for Persons With Persistent Schizophrenia
Liberman RP, Wallace, ChJ, Blackwell G, Kopelowicz A, Vaccaro JV, Mintz J

1995: Jul/Aug - Harvard Rev Psychiatry - Volume 3, Number 2:55-64

Biobehavioral Treatment and Rehabilitation of Schizophrenia
Kopelowicz A, Liberman RP

Gerefereerde literatuur

Benieuwd naar het aanbod Liberman trainingen?

Liberman materialen bestellen?