Podcast: Dr. Tonnie Staring over psychosezorg

‘Een psychose komt bijna nooit alleen’

5 juni 2023

Klinisch psycholoog en psychotherapeut dr. Tonnie Staring behandelt mensen met psychoses. In deze aflevering van de RINO Groep Podcast vertelt hij wat psychose is, wat risicofactoren zijn en waarom mensen die een psychose hebben of ooit hebben gehad onnodig vaak niet de zorg krijgen die zij nodig hebben.


Luister deze podcast via Soundcloud, iTunesGoogle Podcasts of Spotify.


Psychose ervaren

Bijna iedereen ervaart in zijn of haar leven wel eens een psychose-achtige ervaring, zoals een moment van achterdocht. ‘60% van de vrouwen die net bevallen is, hallucineert wel eens’, zegt Staring. ‘Dan horen ze een deurbel of hun kindje dat huilt, terwijl dat niet zo is.’ Maar ook als we in slaap vallen of net wakker worden kunnen we hallucineren.
 
Wanneer dit soort (in de basis onschuldige) voorvallen je leven gaan overheersen kan het een psychose worden. De kans hierop neemt toe door bijvoorbeeld traumatische ervaringen, angstige betekenisgeving, of middelengebruik. In de podcast vertelt Staring over een meisje dat ervan overtuigd was dat een spiertrekking in haar been wanneer zij in slaap viel een teken was dat een Djinn (een kwade geest) haar in haar slaap wilde verkrachten en bezit ging nemen van haar lichaam. Staring licht toe hoe zijn cliënt tot deze waanbeelden kwam en dat haar levensgeschiedenis daarin allesbepalend was.

Risicofactoren 
Er zijn verschillende risicofactoren die bepalen of mensen meer of minder gevoelig zijn voor psychoses. Staring noemt er vier:
  • Erfelijke belasting
  • Tweede generatie migranten
  • Trauma
  • Drugsgebruik, met name blowen

‘Mensen die jong beginnen met blowen en dat veel doen, hebben tot wel vier keer zoveel kans om later in hun volwassen leven een volledige psychose te krijgen’, vertelt Staring. Ook op de andere risicofactoren gaat hij dieper in. 

Angst voor psychose

Veel mensen, buitenstaanders maar ook direct betrokkenen, zijn bang voor mensen met een psychose. Ze denken dat ze hen geweld aan willen doen. Een stigma dat niet klopt, aldus Staring. ‘Mensen die een psychose hebben kunnen wel eens agressief gedrag vertonen, maar dat is in de praktijk een minderheid. Vaker, helaas, zijn deze patiënten zélf slachtoffer van geweld.’ Hij legt tijdens het gesprek uit hoe dat komt.

Psychosezorg

Ook is er volgens Staring terughoudendheid bij sommige zorginstellingen om gecombineerde groepstherapie aan te bieden aan mensen die psychoses hebben of in het verleden hebben gehad. Veelal uit angst om vanuit de stress die therapie oplevert iemands psychose te triggeren en daardoor de patiënt onnodig te schaden. ‘Een gemiste kans en ook onjuist’ volgens Staring. ‘Het is een misvatting dat mensen met psychose een kwetsbare persoonlijkheidsstructuur hebben. Het blijkt ook dat patiënten die groepstherapie volgen hier juist heel goed op reageren. Het lijkt mij per definitie onwenselijk om mensen met psychoses als een homogene groep te benaderen. Daar sluipt een vorm van discriminatie in. We moeten toe naar zorg op maat.’

Meer weten over de impact en behandelingen van psychoses? Of hoe je VR-brillen worden ingezet om patiënten te behandelen? Luister naar deze aflevering van de RINO Groep Podcast.

Over de RINO Groep Podcast

De RINO Groep Podcast is een podcastserie over psychologie en de mens achter de wetenschapper. Met deze podcastserie wil de RINO Groep ggz-professionals enthousiasmeren voor het doen van wetenschappelijk onderzoek door te laten zien dat wetenschap meer is dan SPSS en soms ook heel grappig, spannend en verbindend kan zijn.

Presentatie: Jan Meijroos en Jolie Jacobs.
Productie: Byline

Ook benieuwd naar de overige afleveringen van de RINO Groep Podcast? Bekijk het overzicht.