Kinder- en Jeugdpsycholoog Susanne de Schutter is manager behandeling bij Orthopedagogisch Behandelcentrum (OBC) Ipse de Bruggen. De Schutter werkt met jongeren met een lichtverstandelijk beperking (LVB) en ernstige gedragsproblematiek. Via een collega hoorde De Schutter over het Waaiermodel. Het enthousiasme van haar collega werkte aanstekelijk: daar wilde De Schutter meer over weten.
‘Het Waaiermodel geeft jongeren perspectief’
Interview met Susanne de Schutter
28 maart 2024
Is de behandeling van jongeren met gedragsproblematiek soms uitdagend en levert dit niet altijd het gewenste resultaat? Het Waaiermodel biedt een verfrissende benadering om grip te krijgen op complexe situaties. Met vijf kennisdomeinen en een praktische aanpak biedt het model concrete oplossingen voor de uitdagingen waarmee professionals te maken krijgen in de klinische praktijk. Oud-cursist Susanne de Schutter deelt niet alleen haar ervaringen vanuit de les, maar ook hoe zij het Waaiermodel in de praktijk heeft toegepast.
'Het Waaiermodel biedt een narratief voor hoe een behandeling kan verlopen binnen een residentiële setting, zonder een nieuw dogma te zijn.'
Susanne de Schutter
Een gestroomlijnd behandelingstraject
Bijna een jaar geleden volgde Susanne de Schutter de cursus: ‘Het Waaiermodel: de sleutel tot effectieve aanpak van complex gedrag bij jongeren’, gegeven door klinisch psycholoog en orthopedagoog BIG drs. Elly van Laarhoven-Aarts. Inmiddels is het Waaiermodel binnen de organisatie waar De Schutter werkt breed uitgerold en gebruiken alle medewerkers het model bij behandelingen.Het Waaiermodel biedt een gestructureerd raamwerk voor de behandeling van jongeren, waarbij de verschillende fasen van het behandeltraject helder worden belicht: ‘Voordat we hiermee aan de slag gingen, was het soms lastig om te zien waar een jongere in zijn of haar proces zit. Het Waaiermodel is een waardevolle kapstok.’ aldus De Schutter.
‘Het Waaiermodel zet mooi uiteen hoe de behandeling van een jongere verloopt. Als een jongere binnenkomt zit hij of zij in de Schokfase. De jongere moet dan eerst wennen voordat hij of zij door kan naar de volgende fase. Hierna volgt de Wending. In deze fase wordt actief ingestoken op het bevorderen van motivatie voor begeleiding en behandeling. Na de Wending stroomt de jongere door naar de volgende fasen van het traject. Je leert dat je niet vanaf dat één moet beginnen met behandelen.’
De Schutter vult aan: ‘Een ander voordeel van het Waaiermodel is dat het een narratief biedt voor hoe een behandeling kan verlopen binnen een residentiële setting, zonder een nieuw dogma te zijn. Je hoeft niet per se iets anders te doen, maar wordt bewust van het proces dat jongeren en hun netwerk doorgaan wanneer een jongere een traject doorloopt en hierbij bijvoorbeeld uit huis geplaatst wordt.’
Wat leer je tijdens de cursus?
Deelname aan de cursus was een keerpunt voor De Schutter en haar team. ‘De cursus heeft ons geleerd hoe het Waaiermodel in elkaar steekt, welke doelen we in elke fase moeten nastreven en welke interventies we kunnen gebruiken. Het biedt handvatten voor het benaderen van elke fase op de juiste manier.’Tijdens de cursus wordt het model tot in detail behandeld, aangevuld met voorbeelden, toepassingen én vertaalslag naar de praktijk. De Schutter vertelt: ‘Elly is heel enthousiast en betrokken. Ze heeft veel praktijkervaring. Dat merk je.’
De Schutter heeft de cursus samen met haar collega’s gevolgd. Waardevol, vindt ze: ‘Je kan meteen met je collega’s in gesprek.’ Deze collega’s werken allemaal direct met (een groep) jongeren. Toch denkt De Schutter dat het model breder ingezet kan worden: ‘Ik denk dat het interessant is voor behandelaren en begeleiders die werken in een residentiële setting. Maar dat het model ook zeker handvatten biedt voor ambulante behandeling.’
'Met het Waaiermodel zien de jongeren dat ze vooruitgang boeken en dat de behandeling een doelgerichte aanpak volgt.’
Susanne de Schutter
Hoe gebruik je het model binnen een organisatie?
De Schutter en haar collega's gebruiken het model als een gemeenschappelijke taal, waardoor zij eenheid creëren in de benadering van jongeren. ‘Het geeft de jongeren perspectief’, zegt ze. ‘Ze zien dat ze vooruitgang boeken en dat de behandeling een doelgerichte aanpak volgt.’ Ook draagt het Waaiermodel bij aan het betrekken van ouders en het bredere netwerk rondom de jongere. ‘Het helpt om anderen uit te leggen hoe een behandeling kan verlopen als een jongere in een behandelcentrum woont.’De Schutter blijft vol enthousiasme betrokken bij de verdere integratie en optimalisatie van het Waaiermodel binnen OBC Ipse de Bruggen, waar het een blijvende impact heeft op de zorgkwaliteit en het welzijn van de jongeren.