‘Met DDP kun je een getraumatiseerd kind tot een veilige hechting brengen’

Vertrouwen herstellen

‘Ik merkte, jaren terug, dat ik getraumatiseerde kinderen die kampten met emotionele problemen en hechtingsproblematiek onvoldoende kon helpen. Ik wilde weten waarom het zo lastig was en merkte op dat een groot gedeelte van het falen van de therapie te maken had met wantrouwen. Dyadic staat voor de relatie tussen twee personen en één van de doelen van de therapie is om het vertrouwen tussen het kind, de therapeut en de zorgdragers te herstellen, zodat het kind zich gezond kan gaan ontwikkelen.’

Wanneer er genoeg vertrouwen is tussen zorgdrager en het kind, zal het kind eerder denken: Ik weet niet waarom ik voor het donker thuis moet zijn, maar omdat ik deze persoon vertrouw, zal het waarschijnlijk goed voor me zijn, dus ik doe het.’

Problematisch narratief

‘‘Vroegkinderlijk trauma schaadt het vertrouwen dat het kind heeft in zichzelf en in de wereld om zich heen. Zo kwam er een keer een kind van acht in mijn spreekkamer die me vertelde hoe zijn vader altijd erg boos werd wanneer hij zijn melk omstootte. De verklaring van het jongetje? Dat moet wel zijn omdat ik dom ben en mijn vader mij niet leuk vindt. Kinderen hebben vaak de neiging om traumatische ervaringen op zichzelf te betrekken alsof het hun eigen fout is. Dit narratief is problematisch, omdat het kind hierdoor tal van moeilijkheden ervaart op cognitief, emotioneel en sociaal vlak.
 
Tijdens DDP verkennen we op een veilige manier herinneringen, emoties en ook huidige ervaringen die beangstigend, stressvol, vermeden of weggedrukt zijn. Er is niet alleen aandacht voor het denkpatroon, maar ook voor de gevoelsbeleving van het kind.’ DDP beoogt kinderen naar een veilige hechting te brengen met zowel de therapeut als de zorgdrager. Daarbij leert DDP kinderen beter om te gaan met emoties, hoe ze hun zorgdragers kunnen vertrouwen en hoe ze gebeurtenissen kunnen interpreteren. De effecten van DDP reiken tot in de volwassen jaren: kinderen die DDP ontvingen, hebben op latere leeftijd minder kans op het ontwikkelen van mentale gezondheidsproblemen.

Vertrouwensband leggen

Veiligheid in DDP komt tot stand met behulp van de therapeutische houding PACE, wat staat voor Playfulness, Acceptance, Curiosity en Empathy. Het is een therapeutische houding die de therapeut helpt in het leggen van een vertrouwensband. ‘Doordat ik veel vragen stelde aan dat jongetje van acht en me nieuwsgierig en vrij van oordeel opstelde, stelde dit kind zich open voor mogelijke andere verklaringen voor de traumatische ervaringen uit zijn eerdere jaren’, legt Hughes uit. ‘Deze ontvankelijkheid voor alternatieve verklaringen is noodzakelijk om later in de therapie het narratief te veranderen.’
 
DDP begint altijd bij de zorgdragers. Hechtingsstijlen van de zorgdragers worden tijdens de eerste sessies in kaart gebracht en zorgdragers leren de grondhouding PACE. Ze leren ook hoe ze betrokken kunnen raken met het kind en wat hun rol is binnen de therapie. Pas wanneer de therapeut het idee heeft dat de ouders klaar zijn om het kind voldoende emotionele veiligheid te bieden, wordt het kind bij de sessies uitgenodigd.
 
Hoe lang het duurt om vertrouwen te herstellen, verschilt enorm per casus. Ook de uitdagingen zijn verschillend: ‘Sommige kinderen hebben te maken met zeer complexe trauma’s, andere kinderen hebben een systeem, zoals pleegzorg of school, dat niet meewerkt. In mijn ervaring wordt het moeilijk om het kind en de familie te helpen wanneer de pleegzorg niet gelooft in, of steun biedt aan, mijn behandeling.