'Samenhang tussen trauma en persoonlijkheidsproblemen is een uitdaging voor de ggz'

Interview met Martijn Stöfsel

9 april 2020
 

Martijn Stöfsel

Martijn Stöfsel is als klinisch psycholoog/psychotraumatherapeut werkzaam in zijn eigen praktijk. Hij is van mening dat persoonlijkheidsproblemen voortvloeien uit coping met vroegkinderlijk trauma. Bij de behandeling zou daarom zowel aandacht aan de huidige problemen als aan traumaverwerking besteed moeten worden. Deze visie beschreef hij samen met Trudy Mooren in het boek ‘Trauma en persoonlijkheidsproblematiek’. Hieruit voortvloeiend biedt hij nu ggz-behandelaren de kans om zich op dit complexe terrein breder te laten scholen met de nieuwe vervolgcursus cognitieve gedragstherapie ‘Trauma en persoonlijkheidsproblematiek’ die hij geeft bij de RINO Groep.

Hoe is jouw interesse voor traumaverwerking en persoonlijkheidsproblematiek ontstaan?

‘Ik heb lange tijd gewerkt in de traumaverwerking, onder andere voor het Joodse Sinai Centrum, waar mensen die slachtoffer zijn geworden van oorlogstrauma worden behandeld. Daarbij zag ik dat veel persoonlijkheidsproblemen het gevolg zijn van coping met vroegkinderlijk trauma. Bijvoorbeeld seksueel misbruik in de vroege kindertijd, mishandeling, maar ook affectieve verwaarlozing waarbij een kind geen aandacht, erkenning of troost krijgt.’

‘Behandeling van persoonlijkheidsproblemen moet een combinatie zijn van verwerken van vroegkinderlijk trauma én aanleren van adequatere coping’

Martijn Stöfsel

‘De samenhang tussen trauma en persoonlijkheidsproblemen is een uitdaging voor de ggz, aangezien het daar vaak twee gescheiden werelden zijn. Veel ggz-behandelaren werken met de cliënt óf aan het een, óf aan het ander. Terwijl ik van mening ben dat zowel het trauma als de persoonlijkheidsproblemen aandacht moeten krijgen tijdens de behandeling. Vanuit mijn fascinatie ben ik over deze onderwerpen gaan schrijven. Zo heb ik samen met Trudy Mooren deze behandelingsvisie samengevat in het boek ‘Trauma en persoonlijkheidsproblematiek’.’

‘Ook geef ik cursussen over trauma en CGT, onder meer bij de RINO Groep. In de nieuwe vervolgcursus Cognitieve gedragstherapie ‘Trauma en persoonlijkheidsproblematiek’ geef ik ggz-behandelaren handvatten om met cliënten zowel aan trauma als aan persoonlijkheidsproblemen te werken. Ik wil die twee werelden samenbrengen voor een betere behandeling.’

Wat levert deze vervolgcursus de cursisten op?

‘De vervolgcursus zorgt ervoor dat ggz-behandelaren zich zekerder voelen in het behandelen van deze complexe doelgroep. Het geeft meer inzicht in hoe persoonlijkheidsproblemen en vroegkinderlijk trauma samenhangen. Een persoonlijkheidsstoornis kenmerkt zich door problemen op allerlei gebieden. Bijvoorbeeld relatieproblemen, verslavingsproblematiek, werkeloosheid, enzovoort. De cursus biedt tools om daar beter grip op te krijgen en structuur in aan te brengen.
Borderline is goed te behandelen, maar het is veel schipperen tussen de problemen in het nu en de ellende uit het verleden. Als de cliënt veel gedoe en gelazer in zijn of haar huidige leven heeft, is dit wellicht geen goed moment om te gaan werken aan het vroegkinderlijke trauma. Maar traumaverwerking moet wel steeds de intentie van de behandeling zijn. Deze vervolgcursus helpt de behandelaar beter af te wegen wanneer er wel, en wanneer er – even – niet aan traumaverwerking gewerkt kan worden.’

Wat komt er aan bod in de lessen?

‘In de cursus gebruiken we de interventiecirkel om de complexe problemen op verschillende gebieden in kaart te brengen en daar als behandelaar structuur in aan te brengen. Ook hebben we aandacht voor emotieregulatie en gaan we bijvoorbeeld dieper in op traumaverwerking via imaginaire rescripting. Verder werken we onder meer met systeemtherapie en integratiesegment. Verschillende lessen worden gegeven door gastdocenten.’

Hoe laat je de cursisten optimaal leren?

‘Het leren van nieuwe behandeltechnieken bestaat uit meerdere stappen. Ik zie het als een soort 4-traps-raket. Allereerst leg ik als docent de theorie achter de techniek uit. Daarna doe ik voor de groep voor hoe je de techniek in de praktijk toepast. Vervolgens gaan de cursisten hier zelf mee oefenen met medecursisten, en als laatste passen de cursisten het in de eigen praktijk toe en doen daar als huiswerkopdracht schriftelijk verslag van. Want van zelf toepassen, leer je het meest!’

Wil jij je ook zekerder voelen in het behandelen van vroegkinderlijk trauma én persoonlijkheidsproblemen?

Meld je dan aan voor deze vervolgcursus