‘Autisme is moeilijk te begrijpen en ingewikkeld te begeleiden, helemaal als er sprake is van comorbiditeit. Als begeleider of behandelaar moet je daarom langs twee sporen werken. Enerzijds bouw je een directe hulplijn op met je cliënt en help je hem met zijn problemen met informatieverwerking, prikkels of wat hij dan ook precies nodig heeft. Anderzijds ga je op zoek naar specialisten die kunnen helpen met de problemen die erbij spelen, bijvoorbeeld op het vlak van depressie of angst. In de Nederlandse ggz trekken professionals zich snel terug op hun eigen terp. Ik zie het als een belangrijke taak van de autismespecialist om juist bruggen te bouwen tussen specialismen om cliënten zo samen te kunnen helpen.’
Samenwerken is het devies van nieuwe hoofdopleider autisme
Interview met John van Daal, hoofdopleider post-hbo opleiding autismespecialist
Met dertig jaar ervaring in de behandeling van kinderen, jeugdigen en volwassenen met autisme én de nodige sporen verdiend als opleider, staat klinisch psycholoog John van Daal te popelen om aan de slag te gaan als de nieuwe hoofdopleider voor de opleiding tot autismespecialist.
Wat moet een professional in huis hebben om iemand met autisme goed te kunnen begeleiden of behandelen?
Welke trends zie je op dit vakgebied?
‘Allereerst een beweging van classificerende naar individuele diagnostiek. Daar ben ik een grote voorstander van, want daarmee kun je in de begeleiding heel goed aan de slag. Diagnosticeren volgens de gedragskenmerken uit de DSM vind ik sowieso de verkeerde route. Autisme zit in het brein, dus moeten we er neurobiologisch en neuropsychologisch naar kijken. En contextueel: welke voedende en niet-voedende factoren spelen er in de omgeving? Een andere trend is dat er steeds meer aandacht komt voor systemisch denken en werken. Vooral bij kinderen en jeugdigen is het heel belangrijk om te kijken vanuit het hele systeem om het kind heen, van de ouders tot de school en de hulpverleners. In hoeverre dat in de Nederlandse zorg voor mensen met autisme al gedaan wordt, weet ik niet. Ik ben benieuwd wat ik daar van cursisten over zal horen.’
Waar ga je als hoofdopleider het eerst mee aan de slag?
‘Veel in dit vak is nog niet klip en klaar, daarom is het heel goed dat in de opleidingen en cursussen over autisme docenten en cursisten samen op weg gaan om antwoorden te vinden. Ik heb heel veel zin om samen met de docenten aan het werk te gaan om te zien waar we verbeterslagen kunnen maken. Wat ik nog beter uit de verf zou willen laten komen, is met name de comorbiditeit en de samenwerking daaromheen. Net als de autismespectrumstoornissen zelf vormen de bijkomende problemen een waaier, en die wil ik in het aanbod terug laten komen. Ik ben heel blij dat ik op dit punt in mijn carrière de kans krijg om mijn ervaring en visie in te zetten voor opleidingen en cursussen waarmee we autisme en aanverwante problemen goed op de kaart kunnen zetten.’