Blended learning: hulpmiddel voor een hoger leerrendement

Onderzoekers hebben het officieel aangetoond: het combineren van face-to-face onderwijs met e-learning geeft een hoger leerrendement dan een van de twee onderdelen op zichzelf. ‘Met de mogelijkheden die de ICT biedt, kunnen deelnemers zich thuis grondiger voorbereiden,’ legt Theo Wubbels uit. ‘Daardoor kan de docent in de bijeenkomsten veel dieper gaan.’ Dat verhoogt het leerrendement op twee manieren. ‘Ten eerste gaat de 'time on task' omhoog, de tijd die mensen  besteden aan het studeren. Het is simpelweg zo dat je meer leert als je er meer tijd aan besteedt. En ten tweede kan de docent veel beter aansturen hoe er geleerd moet worden. Zo verdiep je de leerresultaten.’

Leerdoelen beter bereiken
Blended learning stelt dus zowel eisen aan de deelnemer, die meer tijd investeert dan hij misschien gewend was, als aan de docent: het ontwikkelen van het onderwijs is belangrijker dan ooit. ‘In plaats van dingen uitleggen, moet je uitgekiende en afwisselende opdrachten geven die de deelnemers aanzetten tot de juiste leeractiviteiten. Vraag je ze een hoofdstuk te lezen, dan is onduidelijk wat ze daarmee moeten doen. Maar vraag je ze een overzicht te maken van de belangrijkste concepten in hun onderlinge samenhang, dan zorg je ervoor dat ze de stof verwerken zoals je dat wilt.’ Dit zijn weliswaar geen unieke kenmerken van e-learning, maar goede blended learning faciliteert dat de doelen ook beter worden bereikt: ‘Het maakt leren mogelijk onafhankelijk van tijd en plaats, dat is heel belangrijk voor deelnemers. Door de variatie in werkvormen motiveert het, wat essentieel is voor het verhogen van de 'time on task'. En het is gemakkelijker om tegemoet te komen aan verschillen tussen cursisten: filmpjes brengen dezelfde informatie over als leeswerk, maar je spreekt er ook de niet-lezers mee aan.’

Didactische kwaliteit voorop
Wubbels ziet blended learning als een mooie uitbreiding van het arsenaal van de docent, maar benadrukt ook dat het onderwijs staat of valt met diens didactische kwaliteiten. ‘Als blended learning niet goed wordt aangepakt, levert de digitale component niets op. Mensen bijvoorbeeld op het web zomaar ergens over laten discussiëren heeft geen zin: het is juist heel belangrijk om de opdrachten goed te doordenken. Ja, dat levert wel eens protesten op van docenten dat het zoveel voorbereidend werk vergt. Maar als het eenmaal staat, hoef je het alleen nog maar bij te houden en bespaart het juist tijd.