Forensische Academie: samenwerking met meerwaarde

De Forensische Zorgspecialisten, vooral bekend door haar onderdelen de Van der Hoeven Kliniek, De Waag en de Forensische Polikliniek Kindermishandeling, bood tot voor kort kennis en expertise aan via het eigen opleidingscentrum Forum Educatief. Toen dit voorjaar besloten werd dit op te heffen, was de samenwerking met de RINO Groep snel beklonken. ‘Er is al jaren een goede relatie tussen de twee instituten,’ zegt Roderick Jansen, manager opleidingen bij de RINO Groep. ‘Daardoor konden we snel van start.’

Grote behoefte
Tempo, dat was precies wat De Forensische Zorgspecialisten graag wilden, vertelt Vivienne de Vogel, hoofd onderzoek bij de Van der Hoeven Kliniek. ‘Er is dit jaar een nieuw risicotaxatie-instrument verschenen en de behoefte aan trainingen is groot. Die wilden wij inhoudelijk graag verzorgen, maar niet meer zelf organiseren.’ De RINO Groep was daarvoor de logische partner, zegt Coen van Gestel, directeur Zorg bij De Waag: ‘Bij De Forensische Zorgspecialisten kennen we de RINO Groep allemaal. Van begin af aan was hier geen twijfel over.’
Wat de twee partijen bindt, is de focus op inhoud en kwaliteit. Vivienne: ‘Bij ons leefde de vrees dat onze opleidingen commercieel en duur zouden worden als ze niet meer via ons eigen centrum zouden worden aangeboden. Bij de RINO Groep bleek de inhoud net als bij ons voorop te staan.’ Dat beaamt afdelingsmanager bij- en nascholing Edith Frederiks van de RINO Groep: ‘En dat is ook niet zo gek, want de oorsprong van de RINO Groep ligt in de bundeling van krachten van ggz-instellingen die hun expertise wilden uitdragen in trainingen.’

Naar nieuw aanbod
De Forensische Academie heeft drie doelstellingen, vat Edith samen: ‘We willen kennis op het gebied van risicotaxatie en -management ten eerste beschikbaar stellen aan forensische instellingen, en ten tweede aan de reguliere ggz en aanverwante sectoren, zoals de jeugdzorg. Ten derde willen we het veiligheidsdenken integreren in onze opleidingen in bredere zin.’ Het begin met de eerste twee punten is gemaakt door de Forum Educatief-cursussen toe te voegen aan die van de RINO Groep. ‘Nu kunnen we ook gaan kijken naar echt nieuw aanbod,’ zegt Coen enthousiast. Ideeën daarvoor blijken bij alle vier al regelmatig op te komen. Eén voorbeeld: vanuit een risicotaxatie-instrument een korte screening ontwikkelen die bruikbaar is in de reguliere ggz. Vivienne: ‘Dan wordt ons werk veel breder inzetbaar.’

Ggz en veiligheid
Dat is niet zomaar een leuk idee, maar bittere noodzaak, vindt Roderick. ‘Het veiligheidsdenken is in de ggz nog onderbelicht, terwijl de sector er steeds meer op wordt afgerekend. Gewelddadige incidenten veroorzaakt door eenlingen met een psychiatrisch verleden geven veel maatschappelijke onrust. Vaak gaat het om mensen die al lang in beeld waren bij de ggz, maar daar worden signalen die wijzen op veiligheidsrisico’s nog te weinig gezien.’ Edith ziet een parallel met de overheveling van de jeugdzorg naar de gemeenten: ‘Daar speelt hetzelfde: je moet tijdig ontwikkelings- en opvoedingsproblemen kunnen signaleren om te kunnen ingrijpen voordat bedreigende situaties ontstaan.’ Tegelijkertijd moet forensische kennis worden ingezet om ervoor te zorgen dat het restrictieve beleid dat incidenten wil voorkomen niet doorslaat, bepleit Coen. ‘Klinieken gaan op slot, de behandelduur neemt toe. Terwijl veiligheidsdenken soms ook is: deze TBS-cliënt kan zonder risico uit wandelen. Ik hoop op een omslag richting vertrouwen op het oordeel van de behandelaar, wetend dat het soms misgaat. Met ons inhoudelijk offensief wil ik daar een bijdrage aan leveren.’

Samen oplossingen vinden
De meerwaarde van de nieuwe samenwerking zit vervolgens niet alleen in het combineren, maar ook in het nauwkeurig afstemmen van de expertise van beide partners - voor zowel specifiek forensische als reguliere trainingen. Roderick: ‘De nieuwe opleiding tot ggz-agoog, die nu in ontwikkeling is, krijgt dan bijvoorbeeld een blok risicotaxatie op zo’n manier dat dat klopt met de herstelgedachte. Belangrijk, want een ggz-cliënt en een forensische cliënt zien er echt niet verschillend uit.’ De Forensische Academie wil in al haar activiteiten bovendien een bewustzijn van de keten uitdragen: ‘Er zijn nooit pasklare antwoorden op alle problemen, dus moet je zowel in de forensische zorg als in de ggz altijd met je partners in gesprek blijven. Samen vind je de oplossingen.’