Keuzemodules behandeling KP K&J

Binnen de KP K&J-opleiding volg je 2 modules naar keuze. Het aanbod van de keuzemodules bestaat uit vooraanstaande methodieken op het gebied van persoonlijkheidsproblematiek. We bieden de volgende keuze: Inleiding Schematherapie, Mentalization-Based Treatment (MBT) en Emotion Focused Therapy. 

Deze 24 uurs Mentalisation Based Therapy cursus brengt de menselijkheid terug in de psychotherapie. Geboren uit de fundamenten van de psychoanalytische psychotherapie, verankerd in hechtings- en evolutietheorie, neemt het als kern de menselijke relatie en het raadsel hoe we het voor elkaar krijgen om elkaar te begrijpen. Dat is voor volwassenen al een harde noot om te kraken, maar in de turbulentie van de adolescentie is dit een nog complexere aangelegenheid, met hersenen die in de eindspurt van hun ontwikkeling zijn beland en in een fase dat al wat volwassenen denken te moeten aandragen toch wel even kritisch bekeken moeten worden.

Eén van de meest in het oog springende houdingsaspecten van de mentaliserende therapie is de “niet wetende attitude”. Het loslaten van de therapeut als degene die het wel weet, maar een uitgesproken nieuwsgierigheid naar hoe het voor de ander is om hem of haar te zijn. En een bereidheid om eigen hersenspinsels te delen met de jongere en het eigen functioneren in de therapeutische relatie bespreekbaar te maken. MBT-A is daardoor een hele mooie, maar zeker geen eenvoudige manier van werken.

Mentaliseren houdt in dat je voortdurend aan het nadenken bent over hoe het voor de ander is. Je bent dus ook voortdurend aan het nadenken over wat jou handelen, de setting waarin het gebeurd, voor de ander zou kunnen betekenen. MBT heeft als doel de cliënt te helpen betere vaardigheden te ontwikkelen ten overstaan van de emotionele stormen die zij doorstaan in relatie tot anderen; meer in staat om hun emoties te reguleren, meer mogelijkheden om onder moeilijke omstandigheden zichzelf niet uit het oog te verliezen en toch het perspectief van de ander te kunnen blijven zien. En als dat lukt daardoor ook niet meer gedreven voelen om destructief te handelen in pogingen om de wereld en zichzelf weer begrijpelijk te maken.
Er zal vooral gewerkt worden volgens Mentalisation-based treatment voor adolescenten (MBT-A) en Mentalization-Based Treatment for Families (MBT-F). Er zal ook wat AMBIT (Adaptive Mentalization Based Integrative Treatment) aan de orde komen.
 
Accreditatie: (nog) niet mogelijk in verband met de beschikbaarheid en betaalbaarheid van de opleidingscapaciteit van MBT Nederland.

Schematherapie is een integratieve vorm van psychotherapie die in de jaren 90 van de vorige eeuw ontwikkeld is door Jeffrey Young en anderen in de behandeling van ernstige persoonlijkheidsproblematiek. Schematherapie integreert cognitieve-, experientiele- en gedragsmatige technieken in een therapiemodel waarbij de therapeutische relatie het belangrijkste instrument tot verandering is.

Inmiddels is uit diverse behandelstudies gebleken dat schematherapie zeer effectief is in de behandeling van persoonlijkheidsstoornissen bij volwassenen, zowel in een individuele als een groepssetting. De uitgangspunten, methoden en technieken van schematherapie zijn goed bruikbaar in het werken met kinderen en jeugdigen. De laatste jaren werd er steeds meer ervaring opgedaan in het toepassen van schematherapie in de behandeling van adolescenten.

Het doel van deze 25-uurs basiscursus Schematherapie is dat cursisten kennismaken met diverse facetten van schemagerichte psychotherapie. Aan het einde van de cursus zullen de cursisten een casusconceptualisatie maken. Deze basiscursus van 25 uur omvat o.a. de volgende onderdelen: Assessment (opsporen schema’s, coping strategieën en modi), maken van een casusconceptualisatie, specifieke cognitieve technieken, experimentele technieken (psychodrama, imaginatie en twee- of meerstoelentechniek), interpersoonlijke technieken (limited reparenting, empathische confrontatie, grenzen stellen) en het aanleren van nieuw functioneel gedrag. Het accent in deze cursus ligt op het aanleren van vaardigheden om een casusconceptualisatie te maken. Zowel de schema's, coping strategieën als de modi worden in een model inzichtelijk gemaakt. Verder worden vooral de experiëntiële technieken bij de behandeling van patiënten met (bedreigde) persoonlijkheidsproblematiek Borderline / Cluster C behandeld.

Deze module is gericht op de inleiding van algemene schematherapie maar in de oefeningen en casuïstiek zal zoveel mogelijk gewerkt worden met k&j materiaal. Bij het oefenen en de toetsing kunnen de cursisten eigen vragen en casuïstiek in brengen. Binnen het team van docenten is uitgebreide K&J expertise aanwezig.
 
Accreditatie: wordt aangevraagd. Voor meer informatie en aanvullende eisen (zoals supervisie) in het kader van registratie, check de website van de beroepsvereniging.

EFT voor adolescenten
Emotion Focused Therapy is een hedendaagse, integratieve vorm van persoonsgerichte, experiëntiële psychotherapie. Ze is ontwikkeld door Les Greenberg, Robert Elliot, Jeanne Watsons en Rhonda Goldman, en de methode werd in 2010 uitvoerig beschreven in het inmiddels klassieke handboek ‘Learning EFT’. EFT is ontstaan vanuit de humanistische grondslagen van de persoonsgerichte therapie van Carl Rogers en de gestalttherapie van Fritz Perls. De methode is verder beïnvloed door onder andere de Psychodrama van Moreno, de existentiële en narratieve psychotherapie en Gendlin’s Focusing. De methode is inmiddels grondig onderzocht en effectief bevonden bij onder andere depressie, gegeneraliseerde angst en complex trauma, en kan zich goed meten met CGt.

Vanuit een basishouding waarin echtheid, acceptatie, empathie en presentie centraal staan (de relatieprincipes) worden aan de hand van markers (processignalen die erop duiden dat een cliënt op iets problematisch stuit) therapeutische taken aangeboden, die het proces van de cliënt beogen te bespoedigen (de taakprincipes). De belangrijkste therapeutische taken zijn systematisch evocatief ontvouwen, experiëntieel focussen, twee-stoelendialoog en twee-stoelenrollenspel bij een conflict split en zelfinterruptie, en het lege-stoelwerk bij unfinished business. Binnen deze taken beoogt de therapeut de cliënt, eventueel via zijn secundaire emoties, contact te laten maken met zijn primair maladaptieve emoties (‘de pijn’), om van daaruit tot verandering te kunnen komen. Middels de brug van behoeftes kunnen de primair maladaptieve emoties vervangen worden door meer passende emoties: de primair adaptieve emoties.

Momenteel is EFT bezig aan een wereldwijde opmars, en de methode wordt ook al gebruikt voor andere doelgroepen. Zo zal er binnenkort een Canadees boek verschijnen over de aanpassing van EFT bij jongeren (EFT-Y), en dit zal gebruikt worden voor de cursus. Ook de docenten hebben al ruime ervaring opgedaan in het toepassen van EFT bij adolescenten.

Het doel van de cursus EFT bij adolescenten is dat cursisten kennismaken en ervaring opdoen met alle facetten van de EFT, enerzijds de relationele aspecten en anderzijds alle experiëntiële interventies. Begonnen zal worden met het uiteenzetten van het theoretische model van de EFT en het verdiepen van de basishouding, waarbij tevens ruime aandacht zal zijn voor de ontwikkelingsaspecten van adolescenten en wat die beteken voor het gebruik van EFT bij adolescenten. Vervolgens zullen alle experiëntiële interventies een voor een aan bod komen, en bij elke interventie zal bekeken worden hoe die aangepast kan worden voor de doelgroep adolescenten. Creatieve en symbolische werkvormen zullen daarbij aan bod komen, vooral voor de jongere adolescent. Ook zal er aandacht zijn voor de systemische aspecten en het betrekken van ouders en opvoeders in de behandeling. Tenslotte komt de behandeling van specifieke problematieken als angst en depressie aan bod. In de cursus zal veel geoefend worden, en er is veel ruimte voor het inbrengen van eigen casuïstiek.

Accreditatie zal aangevraagd worden bij de VPEP en ISEFT.
 

Hoe werkt het?

In het eerste half jaar van de opleiding ontvangt je een uitnodiging van de opleidingsmedewerker om twee keuzes te maken uit de aangeboden keuzemodules voor de KP K&J opleiding.

De keuzemodules worden geroosterd in het tweede en derde jaar van de opleiding. In verband met beschikbaarheid van docenten is het mogelijk dat de lessen van de keuzemodules buiten de reguliere lesdagen vallen. In principe wordt een keuzemodule zoveel mogelijk aaneensluitend ingeroosterd. Lesdata zullen zo ver mogelijk van tevoren bekend worden gemaakt via Onderwijsportaal.