Wat is Katathym Imaginatieve Psychotherapie en begeleiding (KIPB)?
Katathym betekent bezield, ofwel vol van affect. Imaginatief geeft aan dat in deze therapievorm het werken met beelden - ook wel dagdromen genoemd - centraal staat. De methode berust op drie, onderling verweven, elementen: de imaginatie, de specifieke en aandachtsgerichte begeleidingsstijl van de therapeut en de affect-geladen beleving van de beelden. Met KIPB kun je onbewuste motivaties, fantasieën, innerlijke conflicten, afweermechanismen etc. blootleggen en bewerken. Deze beelden worden minder gehinderd door zelfkritiek. Het delen van de beelden met een empathisch begeleidende therapeut schept de mogelijkheid tot verdieping en doorwerking.
Hoe werkt het?
In de praktijk begint een therapiesessie meestal met een imaginatieoefening, die in de regel circa 10 minuten duurt, waarbij de cliënt gevraagd wordt zich een motief uit de natuur voor te stellen. In deze beelden komen onbewuste gedragspatronen symbolisch tot uitdrukking. Tijdens de imaginatie en ook in het gesprek erna wordt de cliënt als vanzelf door dit beeldproces meegenomen. Deze zich ontwikkelende beelden blijven drager van het veranderingsproces, zodat de transformatie op dit beeldniveau is af te lezen. De cliënt tekent of schetst tijdens of na de sessie de beelden uit de imaginatieoefening; dit ter ondersteuning en verdieping van het proces. Gevoelens worden benoemd en doorleefd. Interpretatie en verwerking volgen zo een natuurlijke weg.
Breed toepasbaar
K.I.P.B. wordt veel toegepast in de GGZ zowel bij volwassenen als bij kinderen, onder meer bij psychosomatische klachten, bij trauma- en verstoorde hechting alsook bij internaliserende en externaliserende problematiek. De methode kan ongeacht leeftijd worden toegepast. In de praktijk is gebleken dat imaginatie/verbeelding ook toepasbaar is in situaties van (kortdurende) begeleiding, coaching, zingevingsvragen en bij ondersteuning in de huisartsenpraktijk.
De volgende onderwerpen komen aan bod:
- theorie, zoals door H.C. Leuner ontwikkeld, en recente theorie-ontwikkelingen;
- hanteren van symboliseringsprocessen;
- induceren en begeleiden van aandachtsgerichtheid;
- aanbieden en opbouwen van motieven;
- de specifieke begeleidingsstijl*;
- omgaan met getekende dagdromen en andere verdiepende technieken;
- ervaring opdoen in zowel de cliënt- als therapeuten/begeleidersrol om zo vertrouwd te raken met het verbeeldingsproces;
- indicaties en contra-indicaties voor KIPB.
De specifieke begeleidingsstijl kenmerkt zich door:
- een goed afgestemde en invoelende attitude op hypnoïd niveau;
- vertrouwen in het ontvouwen van het beeld;
- de bereidheid om conflictueus materiaal te helpen ervaren in afwachting van de kracht van de verbeelding hierbij (Wait, watch, wonder);
- een verkennende, cliëntgerichte houding, zoekend hoe de cliënt met dit motief wil omgaan;
- de bereidheid om proefhandelen te ondersteunen;
- met een spiegelende houding en gepast doorvragen.
Op www.symbooldrama.nl staat meer informatie over KIPB en over de vrijblijvende kennismakingsworkshops die met enige regelmaat worden aangeboden. Aansluitend op deze opleiding wordt een vierdaags supervisietraject aangeboden. Dit wordt vermeld op de site van Vereniging ter Bevordering van Symbooldrama en is niet inbegrepen bij de opleiding. Bij het samenstellen van de supervisiegroepen wordt rekening gehouden met de werkvelden. Als je je na het basistraject, inclusief de supervisie, de opleiding verder wil voortzetten, is het mogelijk via de vereniging een vervolgtraject tot KIP-psychotherapeut of KIB-begeleider te volgen. Desgewenst adviseren de docenten je tijdens de opleiding graag over een voor jou passende route.
