Mentaliseren is het vermogen om na te denken over de gedachten, emoties, en bedoelingen die je eigen gedrag of het gedrag van anderen bepalen. Cliënten met een verstandelijke (en visuele) beperking en een problematische gehechtheid hebben moeite met hun stress- en emotieregulatie. Ze kunnen minder goed over zichzelf nadenken en hun gevoelens herkennen en uiten. Met andere woorden: hun mentaliserend vermogen is niet of minder goed ontwikkeld. Dit kan leiden tot probleemgedrag of psychische problemen. In de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking is Mentaliseren Bevorderende Begeleiding (MBB) een nieuwe methodiek. MBB is bekend als Mentaliseren Bevorderende Therapie (MBT) binnen de ggz en is door de docenten vertaald naar het werkveld mensen met een verstandelijke (en visuele) beperking. In de cursus wordt ingegaan op hoe je mentaliseren kunt bevorderen bij jezelf en bij je cliënt.
Begeleiders die cliënten - met soms ernstige gedragsproblemen - ondersteunen, ervaren nogal eens handelingsverlegenheid in hun werk. Belangrijk is het dan dat de begeleider zelf blijft mentaliseren en probeert om de spanning van de cliënt te verminderen. Dat betekent dat we niet alleen oog moeten hebben voor hoe het met de cliënt gaat, maar ook voor de hulpverlener, begeleider of leerkracht die in interactie met de cliënt is. Verstoringen in de interactie kunnen zowel te maken hebben met de cliënt als met de begeleider. Het bevorderen en in stand houden van een veilige gehechtheid bij kwetsbare cliënten geeft de beste uitgangspositie om te werken aan de ontwikkeling van hun mentaliserend vermogen.
Onderwerpen die aan bod komen:
- wat is mentaliseren?
- wat is een mentaliseren bevorderende basishouding?
- wat is de relatie tussen mentaliseren, stressregulatie en gehechtheid?
- kinderen leren mentaliseren o.a. door hun spel en hoe gaat dat bij cliënten met een verstandelijke (en visuele) beperking of een ASS?
- wat is goed mentaliseren en hoe herken je terugvallen in een niet-mentaliserende denkwijze?
- verschillende dimensies van mentaliseren
- toolbox mentaliseren bevorderende interventies voor de begeleider en cliënt als deze lage of hoge stress heeft
